هر یک از روزهای دِیگان با یکی از مَفاهیمِ مُقدّس در دِین زَرتُشتی مُرتبط است. روزِ اورمَزد (اول ماه) به سِتایشِ اَهورامَزدا اِختصاص دارد، و روزهای دِی‌به‌آذَر، دِی‌به‌مِهر و دِی‌به‌دِین به ایزدانِ آذَر (نگهبانِ آتَش)، مِهر (ایزدِ دوستی و پِیمان) و دِین (نَمایانگرِ دین نیک زَرتُشتی) تَعَلُق دارند. ایزدِ آذَر نمادِ روشنایی و پاکی است، و در باورِ زَرتُشتی، آتَش به عنوانِ نمادِی از نور و حضورِ اَهورامَزدا ستایِش می‌شود. ایزدِ مِهر که در بسیاری از فَرهنگ‌ها به عنوان خدای پِیمان و دوستی شناخته می‌شود، نشان‌دهنده‌ی ارتباطِ انسان‌ها با یکدیگر است.

ایزدبانویِ دِین نمادِ وُجدان و اَخلاقِ والای انسانی است که با نام دِئنا نیز خوانده می‌شود. دِئنا را به عنوان ایزدبانوی راه و سفر نیز می‌شناسند بدِین صورت که ارواحِ خوب و خالص را به بِهشت زَرتُشتی هِدایت می‌کند. دِئنا مَعمولا به شِکلِ زَنی زیبا تَرسیم شده است که لباسی زیبا با دوختی ظریف بر تَن دارد و چَند سگ همراه او هَستند. این خدابانو را با پیراهنی به نام سِدره که از پارچه‌ای بسیار نازک و ظریف دوخته می‌شود و همچنین کَمربندِی ۷۲ تکه که به آن راه‌یاب می‌گویند به صورت استعاری در مفهومِ راه یا مسیر مُقدّس نِشان می‌دهند. یکی دیگر از نَمادهای ایزدبانوی دِین، گلِ صدبرگ است. این گُل به دلیل گُلبرگ‌های فَراوانش، نَمادِ پاکی و باروری است.

The Deities of Deygan

The Deygan festival has special meanings in the Zoroastrian faith. Each day of the celebration honors a specific idea. The first day, called Ormazd, focuses on the worship of Ahura Mazda. The coming days are devoted to different deities: Dey-be-Âzar honors Âzar, the guardian of fire; Dey-be-Mehr honors Mehr, the deity of friendship and agreements; and Dey-be-Deyn is for Deyn, the representation of Zoroastrian religion. Âzar symbolizes light and purity. In Zoroastrian beliefs, fire is honored as a representation of divine light and the presence of Ahura Mazda. Mehr, widely recognized across cultures as the God of oaths and friendship represents human connections and mutual trust.
The goddess Deyn embodies conscience and moral integrity and is known as Daena. Daena is celebrated as the goddess of paths and journeys, thought to lead righteous and pure souls to the Zoroastrian paradise. Often depicted as a stunning woman in a beautifully embroidered gown, several dogs usually accompany her, symbolizing loyalty and guidance. This divine figure is metaphorically associated with a sacred garment called Sudreh, made from fine and delicate fabric, and a 72-piece girdle known as Kushti or Rahyab, symbolizing a holy path or spiritual guidance. Another symbol of the goddess Deyn is the centifolia rose (hundred-petaled rose). With its abundant petals, this flower represents purity and fertility.

نیاکانِ ما باور داشتند که شادمانی و زِندگیِ مُتعادل باید هَمواره در کِنار هم باشند. جَشنِ دِیگان، به ویژه در روز اورمَزد، فُرصتِ مُهمی برای گردهمایی و ایجاد گرما و هَمبستگی در سَرمای زِمستان بود. آن‌ها از شادمانی برای گُذر از سَختی‌ها اِلهام می‌گرفتند و بر این باور بودند که شادِی و کار، دو بال برای رُشد و بالندگی اِنسان است.

در شَبِ پیش از نُخستین جَشنِ دِیگان (اورمَزد و دِی‌ماه)، که به شَبِ چِله (شَبِ یَلدا) نیز معروف است، مَردم به نیایش و شادمانی می‌پرداختند. پادِشاهان نیز در این روز، دِیداری عمومی با مَردم داشتند. میوه‌های زِمستانی مانند انار، هِندوانه و آجیل، زینت‌بخش سفره‌های شَبِ چله بوده و خانواده‌ها تا سپیده‌دم با نیایش و شادِی این شَب را سِپری می‌کردند. امروزه نیز شَبِ چِله یکی از بُزرگترین جَشن‌های مُهمِ تَمامِ ایرانیان است که َمردم در کِنار هَم جَمع می‌شوند و جَشن می‌گیرند.

Rituals and Ceremonies of the Deygan Festival

Our ancestors believed that joy and a balanced life should always go together. The Deygan festival, particularly on Ormazd Day, was a significant occasion for coming together to promote warmth and unity during the chilly winter months. They drew strength from joy to face challenges, believing that happiness and hard work were two wings crucial for personal growth and prosperity.

On the night before the first Deygan celebration (Ormazd and Dey month), known as Yalda Night (Chelle night), people engaged in prayers and festivities. Kings would also hold public audiences and meet with the people on this day. Winter fruits such as pomegranates, watermelons, and nuts adorned the tables on Yalda Night. Families stayed awake until dawn, celebrating with prayers, storytelling, and joy. Even today, Yalda Night remains one of the most significant celebrations for all Iranians, bringing people together to share in its joyful spirit.

زَرتُشت، شادِی را بَخشی جُدایی‌ناپذیر از جَهان می‌دانست و تأکید می‌کرد که با نِگاهی مُتوازن به تَن و رَوان می‌توان زِندگی سالم‌تری داشت. این نوع نگاه به زندگی، در جَشن‌های دِیگان نیز نمود پیدا می‌کند. این جَشن‌ها بَهانه‌ای برای گِرامیداشت خُداوند و طَبیعت و فُرصَتی برای بازسازی روح و اِرتباط با دِیگران هَستند و تأکیدِی بر اَهمیت زندگی باوجدان و مَعنوی دارند.

The Message and Philosophy of the Deygan Festival

Zarathustra believed that joy is an essential factor of life, highlighting that a harmonious balance between body and soul is key to living well. The Deygan celebrations show the importance of connecting with God and nature. These events allow people to come together, renew their spirits, and strengthen their bonds with others. The festival highlights the value of living a thoughtful and spiritual life.

در این مَتن مُتوجه شُدِیم که جَشنِ دِیگان نَمایِشی از فَرهَنگِ غَنیِ ایرانِ باستان است و تَرکیبی از شُکرگزاری، شادِی و مَعنویت را به نَمایش می‌گذارد. این جَشن‌ها یادآورِ پیوندِ عَمیقِ اِنسان با طَبیعت و پَروردگار هستند و در دُنیای اِمروز نیز به عنوان نَمادِی از هَمبَستگی و شادمانی در نظر گرفته می‌شوند. اگرچه دِیگان در گُذرِ زَمان تَغییر کرده، اما پَیام‌های آن هَمچنان زِنده است: عِشق به زندگی، سِپاس‌گزاری برای نِعمَت‌ها و اَهمیتِ اِرتباط انسانی. ما در فارسی‌موند امیدواریم با خواندنِ این مَتن تا حَدِی با فَرهنگ و سُنت‌های زیبای ایرانی آشنا شده باشید. یکی از اهدافِ مهمِ ما در فارسی‌موند آشنایی هر چه بیشتر شما با زبانِ فارسی و فَرهنگِ ایرانی است، بنابراین اگر پُرسش یا پیشنهادِی داشتید حَتما با مُعلمانِ فارسیِ ما در تَماس باشید.

As we have explored, the Deygan festival embodies the rich culture of ancient Iran, intertwined with gratitude, joy, and spirituality. These celebrations remind us of the profound bond between humanity, nature, and the divine. Even today, Deygan continues to symbolize unity and happiness. While the festival has evolved, its core messages remain alive-celebrating love, connection, and the beauty of life. At FarsiMonde, we hope this note has given you a deeper understanding of Iran’s rich traditions and culture. One of our primary goals is to engage you with the beauty of the Persian language and its cultural heritage. If you have any questions or feedback, feel free to ask our knowledgeable Persian instructors!